Na czym polega opieka naprzemienna?

Choć w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym nie ma wprost zdefiniowanej opieki naprzemiennej to jest to system sprawowania opieki nad dzieckiem miedzy obojgiem rodziców, w ten sposób dziecko przebywa u każdego z nich przez określony czas. Aby rodzic mógł sprawować opiekę naprzemienną wymagana jest pełna władza rodzicielska. 

Najczęściej sąd ustanawia opiekę naprzemienną, gdy rodzice zawarli w tej kwestii porozumienie lub złożyli zgodny wniosek. Sąd wydając orzeczenie, może uwzględnić opinię dziecka, co do takiej formy sprawowania nad nim opieki, pod warunkiem, że jego rozwój umysłowy, stopień dojrzałości oraz stan zdrowia na to pozwalają.  Najważniejszym aspektem jakim sąd kieruje się podczas ustanawiania opieki naprzemiennej jest dobro dziecka. Dobro dziecka jest oceniane indywidualnie przez sąd w odniesieniu do konkretnej sytuacji. W przypadku zmiany okoliczności faktycznych, sposób sprawowania opieki może zostać zmodyfikowany.

Istotą opieki naprzemiennej jest równość czasu, jaki dziecko spędza z rodzicem, a tym samym utrzymuje więź z obiema stronami rodziny. Rodzice mają możliwość równego zaangażowania w podejmowanie decyzji dotyczących wychowania dziecka oraz spraw życia codziennego. Dziecko może kształtować relacje z obojgiem rodziców w równym stopniu co przyczynia się do jego lepszego rozwoju oraz stabilizacji emocjonalnej. Co ważne opieka naprzemienna wymaga współpracy między rodzicami. 

Zalety i wady opieki naprzemiennej 

Model opieki naprzemiennej wiąże się z pewnymi korzyściami i wyzwaniami zarówno dla dziecka jak i dla rodziców. W literaturze psychologicznej można znaleźć badania sugerujące, że piecza naprzemienna jest znacznie lepszą formą opieki nad dzieckiem niż powierzanie go jednemu z rodziców przy ustalaniu regularnych kontaktów z drugim. Z drugiej strony, istnieją także badania, które wskazują na liczne wady tego modelu, twierdząc, że przynosi on więcej korzyści rodzicom niż samym dzieciom.

Zalety opieki naprzemiennej 

 Do zalet opieki naprzemiennej zalicza się brak uprzywilejowania jednego z rodziców, co pozwala na utrzymanie równych relacji dziecka z obojgiem rodziców oraz innymi członkami rodziny. W praktyce oznacza to, że dziecko ma możliwość doświadczenia wychowania przez oboje rodziców, co sprzyja utrzymaniu silnych i trwałych więzi opartych na bezpośrednim kontakcie.  Dzięki opiece naprzemiennej dziecko ma szansę odczuwać wsparcie i miłość ze strony obu rodziców, co korzystnie oddziałuje na jego rozwój emocjonalny i psychiczny.

Dla rodziców piecza naprzemienna może przynosić korzyści w postaci równomiernego podziału obowiązków związanych z opieką nad dzieckiem, rodzice dzielą się odpowiedzialnością za wychowywanie dziecka. W takim modelu opieki oboje z rodziców doświadczają pełni obowiązków rodzicielskich, a tym samym mogą lepiej zrozumieć problemy i troski drugiego rodzica, co może zmniejszyć ryzyko konfliktów między rodzicami. Wprowadzenie tego modelu pozwala rodzicom na zwiększenie czasu dla siebie i na odpoczynek, co ma istotne znaczenie dla ich samopoczucia oraz zdolności do efektywnego wychowywania dziecka

Wady opieki naprzemiennej

Do negatywnych aspektów opieki naprzemiennej należy zaliczyć brak stabilizacji dla dziecka, który może wynikać zarówno z potrzeby przemieszczenia się miedzy domami, jak również z różnicą w zasadach panującą w obu domach. Każdy z rodziców ma prawo do spędzania czasu z dzieckiem w określony sposób, co nie zawsze spotyka się aprobatą drugiego rodzica, tym samym może to generować dodatkowe konflikty.

Wiąże się to również problemami organizacyjnymi, polegającymi na ciągłym pakowaniu rzeczy dziecka oraz przewożeniu ich z jednego miejsca do innego, a co za tym idzie z większymi kosztami. Sprawowanie opieki naprzemiennej generuje nie tylko koszty z samym transportem dziecka miedzy domami, ale również fakt, że każdy z rodziców musi przygotować pokój dla dziecka, włącznie z meblami i wyposażeniem.

Planowanie jest nieodzownym elementem tego modelu. Rodzice muszą wspólnie opracować harmonogram, który będzie sprawiedliwy i wykonalny dla obu stron, a jednocześnie spełni potrzeby dziecka.

Ostatecznie, opieka naprzemienna może wymagać elastyczności i gotowości do zmiany ustaleń, gdy zmienią się okoliczności lub potrzeby dziecka. Istotne jest, aby rodzice byli otwarci na rozmowy i chętni do dostosowania się do nowych sytuacji, zawsze mając na uwadze dobro dziecka.

Podsumowanie

Opieka naprzemienna to model, który może być bardzo korzystny zarówno dla dziecka, jak i rodziców, jednakże wymaga on znacznej dojrzałości, dokładnego planowania oraz bliskiej współpracy między rodzicami. Korzyści płynące z tego modelu obejmują możliwość utrzymania silnych relacji dziecka z obojgiem rodziców, co jest istotne dla jego zdrowego rozwoju emocjonalnego i psychicznego. Dzięki równomiernemu podziałowi czasu, dziecko może  czuć się bardziej stabilnie i bezpiecznie, wiedząc, że oboje rodzice są zaangażowani w jego życie i wychowanie. Wymaga od rodziców wysokiego poziomu komunikacji i umiejętności współpracy, aby skutecznie zarządzać codziennymi obowiązkami oraz ważnymi decyzjami dotyczącymi dziecka. Kluczowe jest, aby decyzja o wprowadzeniu opieki naprzemiennej była podyktowana przede wszystkim dobrem dziecka.

Pomoc w przygotowaniu artykułu: Kancelaria Adwokacka Poznań - Koschel-Sturzbecher - adwokaci-ks.pl